In een speech op een seminar van IASC foundation IFRS, de instantie die de boekhoudregels voor banken en bedrijven vaststelt, in Milaan op 24 juni 2009, heeft Hoogervorst, topman van de AFM, een paar belanghebbende uitspraken gedaan over de waardering van bankactiva. Het lijkt erop dat Hoogervorst een iets andere mening is toegedaan dan Ministerie van Financien. Hoezo?
Hoogervorst start zijn speech voor de accountants overigens met aan te geven dat hij nauwelijks enige ervaring heeft als accountant en dat hij nogal sceptisch staat tegenover beroepen die enkel bereikt kunnen worden door zeer lange studies. Hij geeft ten overvloede aan dat hij ook politicus is geweest. Dit plaats wellicht e.e.a. in perspectief. Niettemin deel ik zijn visie dat buitenstaanders soms heel helder kunnen aangeven waar problemen liggen, ook al kunnen zij niet direct een oplossing aandragen.
Hoogervorst bespreekt de mogelijke onder-of overwaardering van bankactiva. Hoogervorst is van mening dat de huidige IFRS methodiek die eist dat activa gewaardeerd worden tegen marktwaarde, ertoe zal leiden dat de meeste actia eerder overgewaardeerd dan ondergewaardeerd zijn en dat de gevolgen daarvan aan het einde van de recessie zullen blijken.
Deze ‘one-liner’ zal zeker de pers halen. Echter het is belangrijk vast te stellen dat Hoogervorst hier aan de traditionele bankleningen refereert en niet aan de beursgenoteerde activa van de banken. Hoogervorst zal zeker gelijk hebben. De kredieten worden (nog) niet tegen marktwaarde gewaardeerd, maar tegen kostprijs. Hij pleit voor een systeem van ‘expected losses’ i.p.v. ‘incurred losses’.
Hoogervorst gaat echter ook in op de beursgenoteerde activa (CDO’s). Hoewel hij toegeeft dat de gebrekkige liquiditeit en angst voor onzekerheid zeer nadelige effecten heeft gehad op de waarderingen, is hij niet positief over een evt. herwaardering van deze activa.
Hij geeft ook aan dat we niet teveel moeten vertrouwen op ‘financial reporting’, hetgeen toch in contrast staat met zijn geloof in market-to-market waarderen. Nog curieuzer wordt het als hij een pleidooi doet voor meer kwantitatieve analyse van de leningen.
Dit is nu precies wat het Ministerie van Financien heeft gedaan toen zij voor 21,6 miljard, 80% van het risico van een Alt A portefeuille van ING overnam en tot de conclusie kwam dat de betreffende activa door de markt lager worden in geschat dan de werkelijke waarde. Immers, zei Bos, de belastingbetaler gaat verdienen aan deze deal.
Wie is de beste boekhouder? Hoogervorst van AFM of Bos van het Ministerie van Financien?
De tijd is de enige die het ons zal leren, want Hoogervorst is van mening dat “asset valuation is much more of an art than science”.
Lees ook:Hoogervorst (AFM) spreekt zich natuurlijk wel uit over kwartaalcijfers banken
Lees ook:Hoogervorst (AFM) pleit opnieuw voor een hoger eigen vermogen banken
Lees ook:Commissie de Wit (verslag dag 14): Hoogervorst
Lees ook:‘staat moet meebetalen aan woekerpolisclaim’
Lees ook:Hoogervorst pleit opnieuw voor kleinere banken en splitsing activiteiten