gesproken column
De laatste Europese top van 2012 is weer achter de rug. Deze keer geen verhitte journalisten op televisie, geen rood aangelopen gezichten van de onderhandelaars. Nee, het was voor de bestuurders een relaxte top.
Het is natuurlijk gemakkelijk om cynisch te zijn over het democratisch gehalte in Europa. Natuurlijk moeten burgers er meer bij betrokken worden. Maar het is mij te gemakkelijk om Europese bestuurders weg te zetten als technocratische, dictatoriale machtswellustelingen. Ik doe niet mee aan het te pas en te onpas roepen dat wij onze volledige soevereiniteit gaan overdragen aan Brussel. Je kan het leuk vinden of niet, maar bij elk belangrijk besluit zitten de door ons gekozen onze bestuurders er zelf bij.
Het was een belangrijke top. Er zijn concrete stappen genomen om de bankenunie handen en voeten te geven. Maar ook hier, kleine stapjes en daar moeten we blij mee zijn. Volledige invoering van de bankenunie zou op dit moment écht een stap te ver zijn, zeker een Europees depositogarantiesysteem.
Het belangrijkste besluit van vorige week is dat de ECB gaat toezien op de circa 170 grootste banken in Europa. Het werd tijd. Tijdens de verhoren van de Commissie de Wit over de bankencrisis werd pijnlijk duidelijk hoe de toezichthouders van Nederland en Belgie met elkaar overhoop lagen over hoe om te gaan met de grensoverschrijdende activiteiten van Fortis. In Nederland gaat de ECB de toezichthouder worden van ABN AMRO, ING, RABO en SNS. Nederland had liever gezien dat alle 6.000 banken onder ECB toezicht vallen.
Ik deel die visie niet. Dat is een voorbeeld van centralistisch denken, waar burgers nu juist een hekel aan hebben. En totaal niet nodig. De regionale banken kunnen onder toezicht van DNB blijven mits de regels in Europa voor iedereen gelijk zijn. Dat geldt vooral voor de ‘stresstesten’. De toetssteen daarbij zal zijn hoe wordt omgegaan met falende banken. Zullen de obligatiehouders eindelijk gaan meebetalen of wordt de rekening toch doorgeschoven naar de belastingbetaler? De Amerikanen en Engelsen zijn hier glashelder over. Obligatieleningen moeten verplicht kunnen worden omgezet in aandelenkapitaal en de banken moeten, als dat niet voldoende is, failliet kunnen gaan.
Die bankenunie gaat er komen, ergens in 2014 en het is toch echt het overdragen van bevoegdheden en eigenlijk ook het overdragen van de soevereiniteit over onze banken, ook al betwist Rutte dat weer op onnavolgbare wijze. Het is opvallend hoe weinig oppositie er is; eigenlijk is iedereen voor. En dat is opmerkelijk, want in een economie spelen banken een cruciale rol. De integratie in Europa is verder dan menigeen denkt.
