In het kwartaalbericht van juni 2010 waarschuwt DNB dat het ‘verdienmodel’ van de levensverzekeraars op termijn niet houdbaar is (zie hier de link; Recente ontwikkelingen in financiele sector, pag 15). DNB noemt twee factoren:
(1) de (structureel) lage rente, waarvoor het lastig wordt om op de ‘eigen positie’ geld te verdienen; bovendien zorgt de lage rente ervoor dat de waarde van de nieuwe productie aanmerkelijk lager is;
(2) de toenemende concurrentie van het banksparen;
Deze laatste factor zal de komende jaren een factor van betekenis worden, ook al gaat de lange rente weer omhoog. Levensverzekeraars hebben tot nu toe het beleggingsrisico zelf genomen (door een vaste uitkering te garanderen). Consumenten komen nu tot de conclusie dat dit in het verleden met name de winst van de verzekeraar heeft gespekt (met name door het in rekening brengen van extreem hoge kosten, de woekerpolis), maar ook dat de verzekeraar weinig toegevoegde waarde had bij het beleggen.
Bij het banksparen wordt het beleggingsrisico door de consument gedragen en zijn mede om die reden de kosten veel lager.
De verzekeraar zal dus het roer moeten omgooien. In eerste instantie zal zij zich ook moeten gaan storten op de bankspaarmarkt, met name in de zogenaamde ‘opbouwfase’ . Tegelijktijd zullen dan wel de kosten zeer sterk omlaag moeten (DNB wijst hier ook op). Dit is voor de traditionele verzekeraar niet eenvoudig. Er werken doodgewoon teveel mensen en de salarissen zijn te hoog. Bovendien, concurreren is niet iets wat een verzekeraar in de genen heeft. Een complicerende factor is dat veel producten nog niet online worden verkocht, maar via tussenpersonen, die ook nog niet 100% bereid zijn de nieuwe realiteit te omarmen (er is uit de kleine marges van banksparen weinig uit te keren als kick-back aan tussenpersoon).
DNB merkt terecht op dat de verzekeraars wel tijd hebben. Vooralsnog is er slechts een nieuwe partij op de markt (Brand New Day) en de bestaande verzekeraars zijn schoorvoetend met bancaire activiteiten gestart. De oversluitmarkt is reusachtig (60 tot 70 miljard), maar bestaande polissen zullen langzaam worden overgesloten (met name als de expiratie van de polis naderbij komt).
Het is goed dat DNB waarschuwt dat het verdienmodel onder druk komt te staan. DNB deed dit ook bij DSB, maar heeft er in de praktijk weinig aan gedaan. Wat gaat zij hier doen? De signalen zijn weer niet hoopgevend. DNB maakt geen pleidooi dat er nieuwe toetreders moeten komen (met name online toetreders). Integendeel, Wellink is mordicus tegen nieuwe partijen, want die zouden met een businessmodel werken dat zou leiden tot prijsdumping (volstrekt ouderwetse en foutieve redenering). En verder zien we dat allerlei kleine (en daar houdt zonnegod Wellink ook niet van) onderlinge verzekeraars (die geen enkel probleem met verdienmodel hebben) het leven zuur wordt gemaakt via ingewikkelde regelgeving.
Maar de wal zal het schip keren. De tijden van weleer keren niet meer terug.De toekomst is voor kleine, goedkope partijen die inzetten op klantenservice, waarbij in de opbouwfase de verzekeraar vooral bank zal zijn en het risico voor de klant is (maar waarbij die klant zeer goed wordt geinformeerd over de risico’s); in de uitkeringsfase zullen de verzekeraars inzetten op afdekken van langlevenrisico.
Lees ook:Geen ‘Zwitserlevengevoel’ voor mij, wel voor Zwitserleven
Lees ook:Discussie over beloning van tussenpersonen: waarom is antwoord minister zo schimmig?
Lees ook:Nationale Nederlanden maakt grote fout door pay-off ‘wat er ook gebeurt’ te blijven gebruiken
Lees ook:Donner neemt in pensioenvraagstuk een rigide standpunt in (en zeker niet in belang van pensioengerechtigde)
Lees ook:AEGON zegt sorry