DNB ligt zwaar onder vuur. Gisteren is in de 2e kamer gedebatteerd over de rol van DNB in de Icesave-affaire. In een later blog zal ik daar op terugkomen. Bijna gelijktijdig kwam in de publiciteit dat DNB in haar statistieken, en het opstellen en analyseren van statistieken is een kernactiviteit van DNB, de invloed van ‘securitisatie’ niet heeft meegenomen. Is dit erg? Ja.
Securitisatie is namelijk een van de faktoren die geleid hebben tot kredietcrisis. Een korte toelichting.
Banken verstrekken leningen (hyptheken, kredieten) waartegenover eigen vermogen dient te worden aangehouden. Deze leningen werden gebundeld en verkocht aan een ‘Special Purpose Vehicle (SPV)’. De leningen kunnen daadwerkelijk van de balans van de bank verdwijen (dat noemt men ‘true sale securitisatie’), vaker echter wordt alleen het kredietrisico verkocht (‘synthetische securitisatie’). In dat geval komen twee begrippen naar voren die het afgelopen jaar veelvuldig in de pers zijn opgedoken. Het verplaatsen van het kredietrisico naar de SPV loopt via een ‘Credit Default Swap’ (CDS). De SPV geeft op haar beurt een obligatie uit, een ‘Collateralised Debt Obligation’ (CDO), die door beleggers wordt gekocht. Het verkregen geld van beleggers vloeit terug naar de banken.
Wat is het gevolg. De banken kregen liquiditeit en kunnen dus op basis daarvoor weer nieuwe leningen verstrekken zonder het eigen vermogen te versterken. In principe geen probleem, want risico ligt nu bij beleggers, die naar wij hopen het eigen vermogen hebben gefourneerd. Dit laatste is echter onbekend. Het is dus ook goed mogelijk dat beleggers weer vreemd vermogen hebben ingezet, geleend bij de banken, waardoor een piramide gebouwd op drijfzand, ontstaan zou kunnen zijn.
DNB kende het fenomeen of zou het fenomeen moeten kennen. In mijn tijd bij Bank Labouchere (1995-2000) werden Legio Lease vorderingen al van de balans gehaald onder toeziend oog van DNB. In het kwartaalbulletin van DNB staat overigens een tabel waarin vanaf 2003 de cijfers staan gerubriceerd. En het gaat niet om kleine bedragen. Alleen al in Nederland is de balans van alle SPV’s gestegen van 95 miljard (2003) naar 343 miljard in (2009). DNB geeft zelf aan dat sinds 2000 slechts 50% van de kredietverlening van banken zichtbaar was in de statistieken (DNB Statistisch Bulletin juni 2009).
Dit mag DNB worden aangerekend. Statistieken over het bankwezen is een kernactiviteit en kennis van de cijfers had voor ons geinteresseerde buitenstaanders reden kunnen zijn aan de bel te trekken.
Lees ook:Geen cadeautjes voor de banken (BNR column van 18 maart 2013)
Lees ook:Bij DNB moet je elk woord spellen (anders word je voor de gek gehouden)
Lees ook:Minister Bos heeft lesje asset/liability management nodig
Lees ook:Echt iedereen wil meesnoepen uit de snoepdoos van minister Bos
Lees ook:tekst Peter Verhaar in 2e kamer inzake Fintech/crowdlending