Het is een bekende uitspraak ” lies, damned lies and statistics‘ en de NVB heeft er weer een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd. De voorzitter van de NVB, de heer Staal, heeft het de afgelopen weken al hoog van de toren geblazen (bij ‘uitgesprokenWNL’ op TV en vorige week ook op BNR bij ‘aan de slag met’), de banken hebben tijdens de crisis juist MEER krediet verstrekt en niet minder. Nu moet helaas elke uitspraak van de heer Staal niet met een korreltje zout worden genomen maar met de hele zoutpannen van Bonaire, zie hier zijn onwaarschijnlijke uitspraak dat ‘de banken niet ongezond waren‘.
Nu blijkt dat de NVB bij de kredietuitspraken zeer selectief heeft gewinkeld uit het eigen onderzoek, dat overigens niet online te raadplegen is. Maar volgens MKB-Nederland (zie hier) is weliswaar de totale kredietverlening (voor kredieten kleiner dan 250.000) gestegen (met 4% volgens NVB), maar het aantal nieuwe kredieten is gedaald (met 35% volgens MKB-Nederland) . En dat cijfer sluit veel beter aan bij de beleving van consumenten en ondernemers.
Lastig voor mij om conclusies te trekken, want dan zou ik graag zelf het onderzoek willen lezen. Maar het is duidelijk dat het aantal nieuw verstrekte kredieten in ieder geval even belangrijk is dan het uitstaande bedrag aan kredieten. Blijkbaar zijn de banken bereid geweest bestaande kredieten op te rekken (logisch, want het alternatief zou kunnen zijn dat het hele krediet verloren gaat, dan maar een beetje extra krediet verstrekken).
Overigens kan ik mij heel goed voorstellen dat gegeven de economische situatie en de penibele vermogenspositie van banken, de banken zeer terughoudend zijn met verstrekken van nieuwe kredieten. Dat is hun goed recht, maar waarom dit niet klip en klaar duidelijk maken. Waarom draait de NVB en de heer Staal weer om de hete brij heen.
Staal heeft er een handje van. In beide interviews citeerde hij steeds cijfers van de RABO en wekte vervolgens de indruk dat dit cijfers voor alle banken zou kunnen gelden. Iedere kenner weet echter dat het nu juist de RABO was die als enige grote bank niet direct is geraakt door de kredietcrisis. Maar deze uitspraak van Staal past in een patroon. Zo stelt hij dat er maar een paar banken staatssteun hebben ontvangen, ja dank je de koekoek, dat zijn wel de banken die ongeveer 95% van het bankenlandschap beheersen.
Staal is een aanfluiting en bepaald geen waardig opvolger van Hein Blocks (die kwam uit het bankwezen, in tegenstelling tot de heer Staal die jarenlang een politiepet heeft gedragen). Op deze wijze zal het vertrouwen in het bankwezen niet terugkomen en dat ligt dan toch echt aan de NVB en veel minder aan de banken die het betreft.
Ontsla die man en leg de NVB aan de ketting.
Lees ook:Archie, de man van een hele boel staal, spreekt weer!
Lees ook:Fortis Bank Nederland heeft geen recht van spreken
Lees ook:Boele Staal doet aan verslaafdenhulpverlening
Lees ook:Commissie DSB: waarom niet een vertegenwoordiger van consument opnemen?
Lees ook:Nog maar weer eens DSB: banken geven nu wel een kredietfaciliteit aan DSB?
Valt dat niet ook gewoon op te maken uit statistiek van DNB? Ik weet dat in ieder geval de hypotheekschuld afgelopen kwartaal voor het eerst in drie decennia aan het teruglopen is. Overigens hoeft het niet zo te zijn dat dit allemaal komt omdat de banken in zo’n slechte positie zitten (dat zitten ze natuurlijk wel), maar veel aannemelijker is naar mijn mening dat mensen gewoonweg niet meer schuld nodig hebben. Zeker wat betreft huishoudens lijkt mij dit het geval, maar ook andere sectoren zitten al vrij diep in de schulden.
Hierbij het hoofdredactionele artikel in FD van 10 november 2010:
Openheid
Fd.commentaar
Banken moeten geen verwarring zaaien
Sinds de kredietcrisis echt is losgebarsten, vanaf het najaar van 2008, klagen ondernemers dat ze moeilijker aan krediet kunnen komen. Tot nu toe was er voornamelijk anekdotisch bewijs voor de stelling dat banken strenger zijn geworden. Daarom heeft een commissie bestaande uit organisaties van ondernemers, de ministeries van Financiën en Economische Zaken, en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) gevraagd om een onderzoek.
Afgelopen weekend, twee weken voor de geplande gezamenlijke publicatie, kwam de NVB met de uitslag: de totale kredietverlening aan het midden- en kleinbedrijf, waar de klachten het luidst klinken, is tijdens de crisis zelfs licht gestegen.
Deze voortijdige publicatie geeft maar een deel van de werkelijkheid weer. De totale kredietportefeuille is het resultaat van vooral in het verleden verstrekte kredieten.
Wat ondernemers en ook veel anderen vooral willen weten, is wat er klopt van alle verhalen dat het moeilijk is om een nieuw krediet te krijgen. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat dat inderdaad lastiger is dan voor de crisis. Er worden 35% minder nieuwe zakelijke leningen verstrekt dan in de zomer van 2008.
Natuurlijk is het begrijpelijk dat banken het tijdens de grootste financiële crisis sinds de oorlog rustiger aan doen. Veel bedrijven hebben de solvabiliteit zien dalen door enkele jaren van verlies, en dan is het verstandig dat banken wat terughoudender zijn dan in de hosannajaren voor de crisis. Ook om de spaarders te beschermen.
Het heikele punt is een andere. Het gaat om de verwarring die de NVB heeft gezaaid door slechts een selectie van het onderzoek te benadrukken. Dat is geen goede zet. Gebrek aan transparantie is een van de oorzaken van de vertrouwenscrisis in de financiële sector. De NVB zou dat moeten weten.
Er staat hier overigens ook een feitelijke onjuistheid in. Rabobank deed net alsof ze niet geraakt zijn door de crisis. Ondertussen hebben ze aan noodleningen in de VS gehangen. Banken lenen minder omdat er na een dergelijke crisis grotere risico’s zitten op de kredieten. Dat heeft te maken met de grotere particuliere schuld na het knappen van een dergelijke bubbel. Het liefst lenen ze namelijk zoveel mogelijk uit want daar verdienen ze het meest aan.