Categorie: "GEEN-STIJL COLUMNS"

Babyboomers slaan terug

Je hoeft niet op Clingendael gestudeerd te hebben om te voorspellen dat in 2011 het ” Grote Generatieconflict ” gaat ontbranden. Een ruzie waarbij de Hoekse en Kabeljauwse twisten op een burenruzie lijken.  De messen zijn geslepen. De oorlog is verklaard aan de “babyboomers”, de generatie geboren tussen 1945 en 1955. Reden? De eerste lichting van deze generatie gaat met pensioen en omdat ze hun posities in het bedrijfsleven en overheid kwijt raken, zijn ze vogelvrij.

BNR hoofdredacteur Van Gessel en BNR-presentator Van Liempt stelden het boek ‘bye Bye Babyboomers’ samen, waarin deze groep wordt afgeschilderd als ‘ zelfvoldane profiteurs’.  En natuurlijk verantwoordelijk voor mislukte avonturen als  integratie en onderwijshervorming. Afgelopen woensdag ging WNL een potje ‘babyboom-bashen’: Babyboomers zijn  ’sprinkhanen’ en vreten alle pensioenen op. Niet zelden vallen woorden als ‘graaiers’ en ‘potverteerders’.

Het wordt tijd dat we terugslaan en keihard. We laten ons niet willoos naar de slachtbank leiden. En in de traditie van de Hoeken en Kabeljauwen, van de Rekkelijken en Preciezen, van de Jacobijnen en Girondijnen, van de Mensjewieken en Bolsjewieken, geven de Babyboomers de ‘vijand’ een naam: “de Hedonisten”.

De Hedonisten, geboren tussen 1960 en 1980, maken verwijten naar hun ouders, maar moeten eerst maar eens leren statistieken te lezen (maar dat zal wel weer komen door die vermaledijde Babyboom-Middenschool). Het Centraal Planbureau heeft het allemaal uitgerekend en het zijn juist de Hedonisten die het meest profiteren van de overheid (voor drs. Van Gessel (45) en drs. van Liempt (48): pagina 23). En niet z’n beetje ook. Het profijt voor de Hedonisten is gemiddeld 1.700 euro per jaar over hun hele leven, de Babyboomers gemiddeld 350 euro. Hoe kan dat? Langdurig goedkoop onderwijs, creche-subsidies. De Babyboomers zijn zonder enige twijfel de rijkste generatie ooit, maar als de Hedonisten met pensioen gaan, zullen zij dat zijn!

Het is de hoogste tijd voor een tegenoffensief, want de Babyboom-generatie had tot 1960 grote woningnood; buitenlandse vakanties  en studeren was voor de elite. Veel Babyboomers gingen direct na school werken en vaak meer dan 40 uur. Het is de generatie van sparen (toen had je nog echte spaarbanken als de Spaarbank voor de Stad Amsterdam, de slogan ‘sparen,sparen, kapitaal vergaren’, we hadden een Minister van Bezitsvorming, en de zilvervloot) en het nemen van een hypotheek werd als uiterst speculatief gezien.  En die Babyboomers hebben de enige echte crisis in jaren 70 meegemaakt met een gierende inflatie. En dat pensioen dan? Babyboomers hebben te weinig betaald, toch? Klopt, maar stilzwijgend is ons ‘eindloon’ ingeruild voor ‘middelloon’ (hier dummie-uitleg voor Hedonisten).

De Babyboomgeneratie is vermogend (circa 340 miljard), maar dat vermogen zal worden gebruikt om de rollator te betalen en daarna zullen de Hedonisten de erfenissen gaan verdelen (na flink afgetikt te hebben voor belastingheffing, zodat overheid de AOW kan blijven betalen)  en kunnen ze hun (hypotheek)schulden aflossen. Want Hedonisten zijn gaan lenen om te consumeren.

Babyboomers zijn sinds 1 januari ‘het pluche’ kwijt, mogen niet meer meepraten over hun pensioen en zullen zich dus moeten verenigen. “Babyboomers aller landen, verenigt U”. De 50+ partij van Jan Nagel is eerste teken van verzet. Meer volgt. Willen we naar de Dam, dan gaan we naar de Dam!

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (15/1/2011)

Slow Bankers doen het met eigen vermogen

Opmerkelijk bericht van de Horecava: filterkoffie weer in trek. Jammer voor Clooney, maar Nespresso heeft z’n langste tijd gehad en de Senseo kan met het grofvuil mee. Mensen nemen weer de tijd om koffie te zetten. De erven van de Duitse huisvrouw Melitta Bentz springen een gat in de lucht. Het komt niet uit de lucht vallen. Het past in de trend van de slow food beweging. En nu niet meteen roepen: “Nederland terug naar de oergezellige keukentafel met bloemetjeslinnen, moeders in schort, vader snijdt het vlees, veilig achter de dijken, lekker warm onder de stolp, het boze buitenland is ver weg”.  Aandacht voor kwaliteit, de tijd ergens voor nemen, kan ook zonder spruitjeslucht.

Het wordt tijd dat de banken ook maar eens aan  ’slow banking’ gaan doen.

En dan heb ik het niet over het ‘lage rente’-record van de Minister van Financiën. Want geld uitlenen tegen slechts 1% rente  zal het vermogen maar heel langzaam doen toenemen. Het is overigens precies 30 jaar geleden dat de Staat tegen het hoogte-record van 12,75% geld leende. Ik vind het knap stom om deze staatslening te kopen, het komt neer op een verkapte belasting op vermogen. Maar onze pensioenfondsen, toch paniekerig op zoek naar meer rendement,  hebben besloten deze lening toch maar te kopen. Angst regeert.

Ik heb het over het ‘ slow banking ‘ van de Triodos bank. Ze durven wel, die antroposofen uit Zeist. In de sjieke van Baerlestraat in Amsterdam, op steenworp afstand van de P.C Hooftstraat, waar de snelle bankiers ‘ een vorkje prikken ‘,  hangt een groot bord met daarop de reclameslogan van de bank: “laten we van fair trade een pleonasme maken”. Over de betekenis zal menig investment banker en hedge fund manager zijn hersens moeten pijnigen. Neem de tijd mannen, een ‘ latte ‘ erbij?

Ik ga geen lans breken voor ‘duurzaam’ bankieren, het begrip is net zo uitgekauwd als de onzin-bankencode van de heren Maas en Staal.  Slow Banking gaat over bankieren met voldoende eigen vermogen; over bankieren op menselijke maat; over organisch groeien, liefst samen met de klanten; over een echte zorgplicht voor je klanten; over klantenservice en geen helpdesk, over terughoudendheid in buitenlandse avonturen en over directies die hun klanten kennen en op de werkvloer komen. Slow Bankers voelen niet het voortdurend gehijg van een topzwaar gefinancierde balans in de nek.

En dan komen ook Binckbank, ASN, van Lanschot, Friesland bank in het vizier. Allemaal zogenaamde kleine banken, ja, maar niet noodzakelijk. Ik geef  Delta Lloyd en RABO ook voordeel van de twijfel. Dus Zalm, rustig aan met die buitenlandse overnames, ga nog even rustig nadenken op de 23e etage, flipper nog wat.

Voor we weer in onze oude fouten vervallen, eerst maar eens de volgende uitspraak waarmaken “laten van de betrouwbare bankier een pleonasme maken”, of van de ‘eerlijke verzekeraar’ of van ‘degelijke vermogensbeheerder’. Hoewel sommigen zullen dit een ‘oxymoron‘ noemen. Want de uitspraak van bankier Diamond van Barclays – what’s in a name- dat de tijd voor berouw voorbij is en zich een bonus van 18 miljoen pond toe-eigende, is echt goed fout.

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (15/1/2011)

The rise and fall of ING Direct USA

ING Direct USA is een succesverhaal. Jan Peter Balkenende zou er trots op zijn, toonbeeld van VOC mentaliteit. Hoe  ’postbankblauw’  als  ’oranje leeuw’ de wereld veroverde. In de VS is ING Direct met 8 miljoen klanten uitgegroeid tot de grootste spaarbank in de VS. Dit deed zij met eenvoudige spaarproducten, zeer kostenbewust en een onconventionele ‘kantoren-aanpak’. ING Direct opende koffieshops en dan hebben we het over echte koffie shops.

Allemaal erg leuk en trendy hoor, die cafés met hip interieur, de Harley van CEO  Kuhlmann staat in de Los Angeles branch, maar ook Amerikanen stappen pas over als de bank een lekker hoge spaarrente biedt. En dat deed ING Direct. Gevolg: een enorm overschot aan geld dat meer moest opleveren dan de spaarrente. En dus ging ING Direct in hypotheken. Eerst kocht men ‘ALT-A’ hypotheken (dat zijn hypotheken waarbij niet wordt gekeken naar het salarisstrookje, ook wel ‘liars-loans’ genoemd). Later ging men zelf hypotheken verkopen.

Dat had ik even niet goed begrepen. Voorlichter ING helemaal over de rode. Gaat hartstikke goed met de eigen hypotheken en we zorgen heel goed voor de mensen die hun hypotheek niet kunnen betalen, echt waar hoor.  Ja, die ALT-A, dat ging even mis. Maar dat is nu risico Nederlandse belastingbetaler, dat is iets anders. Maar we houden die ALT-A wel goed in de gaten hoor en we zullen zeker niet de Nederlandse overheid benadelen.

Geloven we, maar topman Arkadi Kuhlmann heeft zo z’n eigen visie op bankieren en heeft een eigen koninkrijk gecreeerd. Hij is een ‘celebrity’ en geeft veel interviews, maar geen enkel excuus over het feit dat ING Direct USA de ING aan de rand van de afgrond bracht. Het is ook allemaal zijn idee geweest, succes heeft vele vaders, maar het was toch echt de Nederlander Hans Verkoren met het Postbank concept.

In 2007 schreef hij nog een mail dat er niets aan de hand was met de ING Direct. Maar ja, wat wil je als je jezelf een ‘rebel with a cause’ noemt en een boek schrijft onder de naam “the orange code”, een soort Bijbel voor online bankieren met de 12 geboden.

Gebod 7: ‘we will listen, we will invent, we will simplify’. Ja, ja, te simpel kan ook, ING Direct overtrad de ‘Truth in Lending Act’, door niet klip en klaar te vermelden dat een zogenaamde vaste rente hypotheek, na een tijdje variabel bleek te worden. He? waar kennen we dit trucje van? Oh ja, van de ‘postbank’ Toprekening. ING  Direct vindt de kritiek maar lastig (hier reactie ING Direct USA).

Ik heb genoten van Gebod 9: ‘we will tell the truth’.  Die vraag aan bankiers stellen is de goden verzoeken. Maar deze ‘eed’ is wel veel korter dan wat de NVB heeft verzonnen.

De baas van ING, Hommen, heeft een einde gemaakt aan het koninkrijk ING Direct. Kuhlmann’s club wordt verkocht. ING Direct gaat door in Europa en Azie. Is dat dramatisch? Nee, De toekomst is voorlopig aan kleinere banken. We verliezen wel een kleurrijk figuur, niet iedereen wordt de ” CEO of Savings ” genoemd.

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (8/1/2011)

ING Direct USA meedogenloos voor huiseigenaren

Dit is geen prettig nieuws voor onze CDA Minister van Financien Jan Kees de Jager. Hoe gaat hij aan zijn christen-democratische vrienden uitleggen dat hij in de VS mensen met een ING Direct hypotheek liever hun huis uitzet, dan dat hij een regeling tracht te treffen. Het gaat hier om mensen die hun hypotheek niet meer kunnen betalen, maar er alles aan willen doen om in hun huis te blijven. Precies wat Obama met zijn wetgeving wil bereiken. Maar ING de Nederlandse overheid is de nieuwe Scrooge, Merry Christmas Folks.  Reuters zegt het keihard: ” the idiots at ING Direct; this is vindictiveness, plain and simple “. Als jullie je huis niet kunnen betalen, dan kun je vertrekken!

Hoe is Jan Kees ook weer hierin verzeild geraakt? In 2008 raakt de ING aan lager wal. Reden? De megalomane groeimanagers van ING Direct USA. Hoge spaarrentes konden alleen worden geboden door te beleggen in risicovolle Alt-A hypotheken. En begin 2009 heeft de overheid in een desperate poging de bank te redden, 80% van het risico op die hypotheken overgenomen.

Sindsdien is de Amerikaanse huizenmarkt in een vrije val terecht gekomen. Gedwongen uitzettingen (‘foreclosures’) zijn aan de orde van de dag. Hele wijken staan leeg en verpauperen, want de mensen die hun huis uit worden gezet laten niet alleen de schuld achter, maar nemen verder letterlijk alles van waarde mee. Overigens doet ING het relatief goed, slechts 2,88% van de leningen heeft een betalingsachterstand.

Vaak proberen de banken tot een schuldsanering te komen (‘short sales’). Als het huis gedwongen verkocht moet worden, brengt het vaak helemaal niets op. De American Homeowner Preservation (AHP) heeft een slimme manier gevonden om de schuld te verlagen, waarbij de mensen wel in het huis blijven en het recht hebben om in betere tijden het huis weer terug te kopen. Goede zaak toch, maar blijkbaar niet voor ING. In een mail heeft ING Direct USA de PHP op de zwarte lijst gezet.

Waarom doet ING dit? Nu opletten Jan Kees! Niet zelden kan meer verdiend kan worden aan een gedwongen uitzetting dan aan een schuldregeling (hier en hier). Uitzettingen als ‘profit centre’, hoe pervers kan het? Omdat ING 80% van de hypotheken heeft verkocht aan de Nederlandse overheid, zal ING Direct USA niet profiteren van een  schuldsanering, waarbij de huizenprijzen enigszins op peil blijven. Echter, bij een gedwongen uitzetting, een tijdrovende en kostbare procedure, kan ING Direct USA alle kosten van een gedwongen uitzetting in rekening brengen aan de koper van de hypotheken en dat is de Nederlandse overheid. En die overheid mag ook op de blaren van het verlies zitten.

ING Direct USA moet in 2013 verplicht verkocht worden en CEO Kuhlmann, liefhebber van leren jasjes en zware motoren, droomt al van beursgangen en vette bonussen. Dan is het alleen maar meegenomen als de eigen V&W wordt opgekrikt. De ethische kant mag Jan Kees oplossen. Kijk eens naar het 10e gebod. (via @bertjantiesinga).

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (4/1/2011)

Geen censuur op bankencritici

Vanzelfsprekend zal ik een blog moeten schrijven over dat rare besluit van de Jager en Opstelten over het tegengaan van een bankrun. Als schrijver van een kritisch blog over banken voel ik mij 100% aangesproken en ben dan ook buitengewoon kwaad.

” Dit is pas echt geen stijl. Ben ik lekker het geld aan het opmaken dat in 2010 verdiend is met het schrijven van columns over banken, krijg ik een enorme schop onder mijn kont van onze regering. Of ik er maar per direct mee wil stoppen. Het moet afgelopen zijn met het schrijven van kritische verhalen over banken en bankiers. Voortaan zijn alleen nog positieve bijdragen welkom. Nu Nederlandletterlijk en figuurlijk de Goelag Archipel is geworden, vrees ik dat mijn visum voor Nederland is ingetrokken en ik door de douanedienst linea recta terug naar Kenia wordt gestuurd. Met de warme groeten van Jan Kees de Jager en Ivo Opstelten.

Ik heb geen zonnesteek opgelopen op Zanzibar. De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) gaat lekker door op het pad van CDA’er Hirsch Ballin om de vrijheid van meningsuiting en privacy stelselmatig onderuit te halen. En zoals ik al eerderschreef: Elke kleine stap lijkt zo logisch en onweerlegbaar, maar het eindresultaat is desastreus.

In een officiële brief hebben de Jager en Opstelten verzocht dat een ‘oproep tot bankrun’ strafbaar (geld inleveren en brommen) gesteld moet worden. Natuurlijk snap ik het wel, banken leven van vertrouwen. Sinds het loskoppelen van het girale geld van een ‘vaste standaard’ zoals goud, is vertrouwen het enige anker voor banken geworden. De oproep van Lakeman om het geld weg te halen bij DSB was volkomen onzinnig en inderdaad gevaarlijk.

Maar onze bewindslieden schrijven niet expliciet over een ‘Lakemannetje’, zoals ook drie weken onze bankexpert Eric Cantona trachtte te doen. Lees mee wat er werkelijk staat: “Publieke uitlatingen die tot een ondergang van een bank kunnen leiden, is dan ook uiterst laakbaar en dient strafbaar te worden gesteld”. Een Oost-Europese of Zuid-Amerikaanse dictator had het niet beter kunnen zeggen.

Ik doe ‘publiekelijk’ vele uitlatingen (een kleine bloemlezing hierhierhierhierhieren hier) die ‘potentieel’ zouden kunnen leiden tot ondergang van een bank. Wat een zelfoverschatting van die Verhaar, zeg! Maar ja, de regering zegt het zelf. Deze maatregel zal critici de mond snoeren. Terwijl keiharde, maar wel onderbouwde kritiek hard nodig is. Toezichthouders en bankiers hebben de afgelopen jaren vele steken laten vallen en daarom en alleen daarom vallen banken om. En er is nog altijd bij de top van de banken en DNB geen enkele vorm van zelfreflectie te vinden.

Ik peins er niet over om mijn mond te houden. Sterker nog, we gaan er nog harder tegenaan. Dus, pas maar op SNS bank en ING met uw Spaanse internationale vastgoedportefeuille. Pas maar op ABN AMRO met de nieuwe kapitaalseisen die de financiering van de hypotheekberg in gevaar kunnen brengen. Pas maar op NN, AEGON, ASR, Reaal, Delta Lloyd met de woekerpolissen waarop nauwelijks echte compensatie wordt geboden, terwijl klanten geen nieuwe polissen kopen. Pas maar op Boele -NVB- Staal met het negeren van de schuldvraag. Pas maar op DNB met het bijna uitsluitend verdedigen van de grote banken. Pas maar op bankbestuurders als de ‘bankencode’ wordt genegeerd.

Jullie horen nog van ons.”

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (27/12/2010)

Boetes AFM voor banken een lachertje

Met Staatssecretaris Teeven heeft de regering een ‘hardliner‘ in zijn midden, die van zijn hart geen moordkuil maakt. Zo vindt Teeven dat een persoon die driemaal hetzelfde vergrijp pleegt, bijv. een rolletje pepermunt,  vier jaar de cel in moet (“three strikes and you’ re out”). Ook gedoogpartij PVV is duidelijk over straffen. Het gaat in deze column over geld en dit wil de boekhouder van de PVV : ” het financieel plukken van criminelen, dient (behoudens uitzonderingen) een
wettelijke verplichting voor de politie en het OM te zijn. De vrijblijvendheid moet er af”.

Zo klare taal, nu de realiteit. Deze week kreeg ABN AMRO een boete van de AFM van 30.000 euro; “DE bank” had bij het verstrekken van overlijdingsrisicoverzekeringen bij hypotheken onvoldoende gekeken naar de financiele situatie van de klant. Zo, zo, 30.000 euro. Zalm zal er wakker van hebben gelegen. Op de agenda van de raad van bestuur vergadering opgenomen onder het hoofdje ‘w.v.t.k’.  Zalm zal schaterlachend hebben geroepen ‘kom heren, allemaal even de portefeuille trekken’ (het vaste salaris van RvB is opgeteld 4,4 miljoen).

Tsja, geef hem eens ongelijk. Deze maand moet zijn bank van de rechter nog 23 miljoen aan bonussen betalen aan 8 ontslagen medewerkers en diende de curator van Madoff een claim in van  $230 miljoen. Die claim zal Zalm meer zweetdruppeltjes kosten dan de klanten met een veel te dure hypotheekverzekering. En dan moet het voedsel kerstpakket (35 x 27.000 = 945.000 euro) met dank aan Unilever, Jamie & de belastingbetaler, ook nog betaald worden.

ABN AMRO had bij 8 van de door de AFM onderzochte 16 klanten de wet overtreden. Het is niet de eerste bank die beboet wordt omdat de klant niet centraal werd gesteld. DSB (24.000), SNS (30.000) en RABO (30.000) gingen haar voor.

Waarom zijn die boetes van de AFM zo laag? Geloof het of niet, maar de AFM heeft niets te zeggen over de hoogte van de boete. De formule ligt vast in de wet en dus kan alleen de Tweede Kamer hier iets aan doen. De overtreding valt in een categorie. Type 1 koste 600 (echt waar)  euro boete; bij type 5 hang je in de touwen voor 96.000 euro. Daarna moet AFM baas Hoogervorst de rekenmachine pakken en de boete vermenigvuldigen met een ‘draagkracht’ factor 1 t/m 5. ABN AMRO kreeg een type 3 boete van 6.000 euro x factor 5 (balanstotaal meer dan 50 miljard, dat zijn tien nullen).

De hoogte van de boete lijkt eerder een stimuleringspremie om verder te gaan met deze praktijken dan een ‘three stikes and you’ re out’  sanctie. ABN AMRO had ook nog een reactie: ‘we staan nog steeds achter gegeven adviezen’. Ga zo door!

Kom op Parlement, dat kan beter. Geef ABN AMRO een boete ‘anno nu‘. Ik heb een ideetje, noem het een proefballonnetje. De PVV wil af van de ‘kwantumkorting‘ , zij wil dus iedere straf afzonderlijk berechten. Kijk dat telt aan: 8 x 30.000= 240.000 euro. Heren, dames financiele specialisten, aan het werk. Ik kijk dinsdag bij het ‘Vragenuurtje’.

update: kijk de FSA (Britse AFM) weet hoe het moet; gisteren kreeg Aegon UK (‘ honest about the future’) een boete van 3,3 miljoen euro voor het benadelen van klanten; now we’re talking!

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (18/12/2010)

Naschrift

Per 1 augustus 2009 zijn bij wet de maximum boetes aanmerkelijk verhoogd (tot max. 8 mio) en bij recidive kan het echt pijn gaan doen. De Toezichthouder heeft ook meer discretionaire bevoegdheden gekregen bij vaststellen van de boetes. De boetes van ABN AMRO vielen nog onder oude regiem. Ik heb nog geen vonnissen gezien onder nieuwe regiem, dus we zullen moeten afwachten hoe hoog de boetes daadwerkelijk zullen uitvallen (met dank aan een reageerder op dit blog).

Operation Payback: nu is er een echt bank-alarm!

Ik heb de bankrun van Eric Cantona overleefd. Tjonge, tjonge, handenwringend heb ik de Franse websites gevolgd en natuurlijk  ook de VARA-spreekbuis-website Joop.nl. Zelf ben ik elk uur naar de Haarlemmerstraat in Amsterdam gegaan om bij de RABO-vestiging van dienst met eigen ogen de ‘deconfiture’ van het bankwezen te aanschouwen. Zoals voorspeld is het een grote flop geworden. Het verbaast mij niet. Cantona was een betere voetballer dan bankier. Het banksysteem krijg je niet op de knieën door geldopnames of geld overboeken. Hij had één bank moeten kiezen, dan had het heel anders kunnen lopen.

Cantona is een Pinokkio, hij kwam niet opdagen om zijn 1500 euro op te halen bij BNP Paribas in Albert (daarvan kan hij net een goede lunch à deux betalen bij L’Arpege ).  En ondertussen wel snel 750.000 euro van de kleine bank Leonardo overboeken naar het grote Credit Lyonnais, waarvoor zijn vrouw nog dit jaar reclame had gemaakt (ja Eric, wat is het lastig om echt principieel te zijn).

De VARA nam het allemaal erg serieus. In UitgesprokenVARA wist presentator Jan Tromp, hij woonde 4 jaar in groot en meeslepend New York die heerlijke stad van macht & bonussen, de oproep van Cantona toch weer terug te brengen tot de ‘idiote’ bonussen van de bankiers. In dezelfde uitzending mocht  ’moleculair geneticus’ Plassterk uitleggen dat het kwaad in het DNA van de banken zit en dat een bankenbelasting als medicijn nodig is. Tuurlijk VARA,  het marktmechanisme heeft gefaald en nu moet de overheid maar eens ingrijpen.

De bankier personeelsfunctionaris  Wawoe (nog even en de geldautomatenvullers van Brinks gaan zich ook bankier noemen, wasserettes doen het al)  had een originele gedachte: schaf dat internationale internetsparen af, al die nette huisvaders klanten die maar met geld schuiven op zoek naar de hoogste rente en dan ook nog eens bij gevaarlijke buitenlandse banken, dat moet niet mogen. Onze ‘bankier’ past helemaal in de huidige tijdsgeest, terug naar het knusse, kleine Nederland van de jaren 50, gezellig onder de schermerlamp. En bonussen, dat kan al helemaal niet. Iedereen gelijk, niemand rijk.  En allemaal weer snel weer sparen bij de overheid. Doe het pensioen er dan maar gelijk bij. En dan hopen dat de overheid net zo betrouwbaar is Polen en Hongarije.

De actie van Cantona is echter kinderspel bij wat de cyberterroristengroep  Anonymous deze week heeft aangericht bij een aantal financiële instellingen. Onder codenaam ‘Operation Payback’ werden gerichte aanvallen uitgevoerd op de websites van Mastercard, VISA (Twitter heeft het twitteraccount gesloten; Google cache heeft de berichten echter nog; hier wordt de aanval op VISA aangekondigd), Paypal en Moneybookers.  De sites werden plat gelegd als wraak omdat deze organisaties Wikileaks in de ban deden. Ook de Zwitserse Bank Post Finance (hier loopt de rekening van oprichter Assange) is aangevallen. Het is ongekend en gevaarlijk. Hoe sympathiek het ook lijkt, zij verdedigen nu nog de Robin Hood van de vrije meningsuiting Wikileads, het heeft ‘trekjes’ van een digitale Al Qaida. Maar als deze groep besluit een grote bank aan te vallen of wellicht nog erger, SWIFT,  de uitvoerder van het internationale betalingsverkeer, dan is het hek van de dam. En dan zijn er geen schuilkelders.

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (11/12/2010)

7 december: Bank-Alarm!

Dit kan mijn laatste column over geld zijn. Het is voorzienbaar dat ik volgende week op een schraal stuk grond met blote handen een paar armzalige wortelen probeer te rapen. Op TV worden beelden van Nederland in de ‘hongerwinter’ getoond, waarbij stadsmensen koortsachtig hun spulletjes proberen te ruilen tegen een mud aardappelen. Europa valt terug naar de duistere Middeleeuwen, waarbij de Hereboeren weer de baas zijn (fijn voor CDA’ers VeermanVerburgBleker, natuurlijk Annie Schrijer-Pierik, maar ook PvdA Cohen en PVV Brinkman).

Want op 7 december stort het bankwezen in. Niet door de eurocrisis, niet door angstige, incompetente politici en zelfs niet door het onthullende huilie-huilie boek “Bonus” van PZ-bankman Wawoe, maar doordat boze en bange Europeanen, die onder leiding van oud-voetballer Eric ‘het beest‘ Cantona het volk oproepen ‘het geld van de misdadige banken’ te halen. Zeg maar een mega-lakemannetje.

Op de website bankrun2010.com hebben zich inmiddels 15.000 mensen gemeld uit 14 landen. De oproep doet mij denken aan de pest-epidemieën in de Middeleeuwen, toen mensen zich in naam van God geselden en zo de Zwarte Dood pas echt een kans gaf.

Maar nu back to reality. Die oproep is flauwekul. Het geldverkeer van banken is voor 95% giraal en het opvragen van flappen is voor banken onhandig, maar niet meer dan dat. Het is vooral erg vervelend voor de rest van de mensheid als de pinautomaat leeg is. En lastig hoor, Ipads op internet met contant geld betalen. Uw bank kan crashen, maar het bankwezen, dat is een heel ander verhaal. Giraal geld weghalen kan alleen naar andere bank: het bankwezen heeft u vakkundig gegijzeld. Daarom lijken de liquiditeitsratio’s van banken voor de buitenstaander ook zo laag (3%).

Banken krijgen nu overal de schuld van. Critici hebben het vooral gemunt op het ‘geld uit het niets maken’, maar dat is sinds het ontstaan in 1492 van de ‘wissel’, het eerste bankbiljet, van de Italiaanse bank Monte dei Paschie (bestaat nog!) de kerntaak van de ‘geldscheppende instelling’. Zonder vertrouwen geen wissel, zonder wissel geen krediet, zonder krediet geen groei.

Niet iedereen deelt die mening. Willem Middelkoop wil als een moderne koning Midas terug naar de gouden standaard en soms lijken de grafieken hem gelijk te geven. De baas van de Wereldbank Zoellick is ook voor. Trendwatcher Bakas ziet het ook allemaal gebeuren in 2011. De kluizen liggen vol. (Zie hier als u bij NL-bank een kluis wilt huren). Toch zal het niet helpen, het is een romantisch verlangen naar de eenvoud van het verleden. En het zal de economische groei aanzienlijk beperken.

De waarde van geld is wat de consument er van maakt. En daarom is communicatie over geld zo belangrijk. En Bankiers, Centrale bankiers en politici laten nu goed zien hoe het NIET moet.

Terug naar 7 december. Ik maak mij meer zorgen over de mogelijke publicatie van Wikileaks over een VS-bank. Overigens kwam de meest zinnige uitspraak van Valérie Ohannesian (Franse NVB): “als Cantona al zijn geld van de bank wil halen, dan zal hij heel veel Samsonite-koffers moeten kopen”. Ik ben snel nog even pinnen, Eric.

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (4/12/2010)

De nieuwe afhaalchinees

Deze week kreeg ex-MP Jan-Peter Balkenende de hoogste Nederlandse onderscheiding. Niet voor een buitengewone prestatie, niet voor Nederland ‘op de kaart zetten’, maar voorhet op de winkel passen. JP Balkenende als rentenierende opa met sloffen voor de open haard onder een schemerlamp. Het is exemplarisch voor de lamlendige Jan Salie-geest die rondwaart in Nederland. Een kabinet dat gegijzeld is door een partij die terug wil naar de tijd dat ‘toen geluk nog gewoon was’. Geen verhoging AOW-leeftijd, geen aanpassing van de verstarde huizen- en arbeidsmarkt, winkels lekker dicht op zondag. Nederland trekt een nieuwe Waterlinie op en gaat rustig slapen. En terwijl Jan-Peter riep om de VOC-mentaliteit (over grenzen heen kijken, dynamiek, toch?) grijpen de Aziaten de macht. Deze week bracht het Chinese Xinmao – volgens een Nederlandse aandelen-expert ‘volkomen onbekend’ en ‘dus geen grote speler’, een mogelijk (niets is zeker) knock-out bod uit op kabelproducent Draka. Ik raad de aandelen-expert aan om naar China te reizen en in het vliegtuig het boek De Eeuw van Azië van Kishore Mahbubani te lezen (zie hier interview Tegenlicht). Ik heb het in 2008 gedaan en ben geschrokken.

China heeft veel steden met 5 miljoen plus inwoners, het Chinese Tudou is vijf keer groter dan YouTube, de Industrial & Commercial Bank of China is een van de grootste banken in de wereld, Shanghai is de grootste haven ter wereld, de geldreserves van China bedragen $ 2.400 miljard.

China ontdekt Nederland, zegt minister Jan Kees de Jager, en dan heb ik het niet over de afhaalchinees met 150 gerechten op de kaart. Er is een nieuwe afhaalchinees en die komt kennis halen. Kennis over het havenbedrijf: Cheung Kong (wie kent het niet?) is eigenaar van ECT, het grootste containeroverslagbedrijf in Rotterdam, en ook van Kruidvat (daar verkopen ze schitterende spulletjes gemaakt in China). Kennis over auto’s, Geely koopt Volvo; Xinmao komt kennis over glasvezeltechniek halen. Net zoals de Japanners de unieke printerkennis van Oce hebben gehaald.

Dus toch de afhaalchinees? Ja, ja we hebben wat afgelachen om die Chinezen, denk eens aan die eerste Chinese auto in Nederland, de Landwind; de auto faalde hopeloos in een crash-test (nog één keer lachen). Deden we ook met de Japanners. Nu zijn ze terug en hebben veel geleerd. In 2005 kocht Lenovo de PC divisie van IBM en is nu nr. 4 op de markt. Onderschatten is ook een vak.

En de Aziaten weten de kennis goed te gebruiken. Acer computer (Taiwan) is nu nr. 2 op PC gebied, Toyota (Japan) nummer 1 in auto’s, Samsung (Zuid-Korea) is het grootste bedrijf in consumentenelectronica en nu eens niet met alleen goedkope apparaten (nr 2 in tablets na de Ipad). En er wordt goed verdiend! Er waren in 2010 voor het eerst meer miljonairs in Azië dan in Europa.

Wat doet het kabinet Rutte? Maxima Verhagen wil 800 miljoen besparen op allerlei bureaucratische subsidieloketten, uitstekend idee. En de Kafkabrigade, Eerste Hulp bij bureaucratisch onbehagen, kan aan het werk.

En what’s next op het overnamefront? Ik zet in op DSM en ASML. Mijn advies: Ga als de gesmeerde bliksem naar Vught. Ga Chinees leren bij de ‘nonnen’. 好运气!

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (27/11/2010)

De overheid wil echt alles van uw portemonnee weten

privacyHirsch Ballin is van het toneel verdwenen maar zijn geest waart nog rond in de coulissen. En privacy is een bedreigde diersoort geworden. Nederland is een democratische politiestaat. Feit: Nederland koploper met telefoons afluisteren; Feit: Nederland numero uno met opvragen van telecomgegevens; Feit: Nederland wil in elke computer kijken om illigaal downloaden te bestrijden; Feit: Nederland eerste Europese land met een centrale landelijke databank voor vingerafdrukken (Nederland is hierin altijd erg goed geweest; hoe handig voor bewegingen als deze).

Maar onze overheid is een veelkoppig monster en wil ook alles weten over onze bankrekeningen. Je zou zeggen vraag het de belastingdienst, maar dat is niet genoeg voor onze Stasi-ambtenaren. Er moest een landelijk systeem komen met alle bankgegevens, online oproepbaar voor elke politiepet, een griezelig idee. Door ingrijpen van ‘Bits of freedom‘ en kamervragen van D’66, VVD en Groen Links is het plan afgeschoten. Gelukkig hebben we met VVD-kamerlid Jeanine Hennis-Plasschaert een voorvechter voor onze privacy. Zij was het die in het Europees Parlement, samen met D’66 Sophie in ‘t Veld, voorkwam dat de Amerikanen onbeperkt toegang zouden krijgen tot ons internationale betalingsverkeersysteem SWIFT (lezen!).

De banken zelf zijn ook privacy-vreters. Zo wil ex-politiebaas Boele Staal van de NVB dat banken online toegang krijgen tot het ‘burgerservicenummer’. Banken zijn verplicht om dit nummer te vragen bij openen van een rekening en ‘het zou zo handig zijn’ als dat voortaan rechtstreeks kan, geen fouten meer, lekker efficient, niets mis mee toch? Ook heel fijn voor de bankmarketeer. Elke individuele aanslag op onze privacy lijkt altijd zo logisch en ‘als je niets te verbergen hebt…….’. Maar de vraag is:  waarom moet het? en welke waarborgen tegen misbruik zijn er? en er gaat wel veel mis, lees hier en hier!

Ons nationale privacybeschermer Jacob Kohnstamm van College Bescherming Persoonsgegevens zegt dat prive-gegevens alleen mogen worden verzameld wanneer dit noodzakelijk is en niet omdat het handig of efficient is. Ik voeg daar aan toe: het doel heiligt niet altijd de middelen. Lees daarom maar eens mee wat de AFM, i.s.m. CDA minister de Jager nu weer heeft verzonnen.

Alle belegger moet een ‘client-ID’  krijgen, zodat AFM alle transacties kan koppelen aan alle beleggers. Nu moet de AFM bij mogelijk marktmisbruik de persoonsgegevens aan de bank vragen en ‘dat is zo onhandig’. Hoe onhandig? Van de tientallen miljoenen transacties in 2009 heeft de AFM 48 (ja! achtenveertig) keer een onderzoek (pag. 26) gestart (wat leidde tot 3 aangiftes). Erg onhandig hoor om 48 keer aan de bank informatie te vragen. Want de banken hebben het druk en ze zouden maar weten dat er een onderzoek is gestart.

En nu ze toch zo lekker bezig zijn, de AFM wil meer, zij wil een profiel van elke belegger kunnen opstellen, zeg maar een beleggers-DNA, toemaar. Dus als u op advies van ABN AMRO en Van Lanschot vol in ‘hoogrentende’ Ierse staatsleningen bent gestapt en besluit om ook maar eens wat Bayer te kopen omdat u nu toch echt aspirientjes nodig heeft, staat de beleggerspolitie op uw stoep, met de vraag of u voorkennis heeft. Kom op Jeanine Hennis, doe er iets aan!

Eerder verschenen op www.geenstijl.nl (20/11/2010)